۶ کشوری که در سال ۲۰۲۵ میتوانید بدون گذرنامه و تنها با کارت ملی ترکیه سفر کنید تصور کنید برای سفر به برخی کشورها نیازی به پاسپورت (گذرنامه) نداشته باشید و تنها با کارت ملی ترکیه (T.C. Kimlik Kartı یا کیملیک) بتوانید از مرز عبور کنید. این امکان برای شهروندان ترکیه در سال ۲۰۲۵ کاملاً واقعیت دارد و نتیجه توافقهای دوجانبهای است که ترکیه با چند کشور همسایه و دوست منعقد کرده است. در این مقاله بهروز و جامع، براساس منابع رسمی دولت ترکیه و سفارتخانهها، به بررسی ۶ کشوری میپردازیم که ترکها میتوانند بدون گذرنامه و فقط با کارت ملی به آنها سفر کنند. همچنین شرایط هر کدام (مدت اقامت بدون ویزا، نیاز به کارت چیپدار جدید و غیره) و پرسشهای متداول پیرامون این موضوع را توضیح میدهیم تا با اطمینان کامل سفر کنید. پس اگر علاقهمندید بدانید «سفر بدون پاسپورت با کیملیک» چگونه امکانپذیر است و «کشورهایی که با کارت ملی ترکیه میتوان سفر کرد» کداماند، با ما همراه باشید. سوالات متداول کوتاه آیا این امکان فقط برای شهروندان ترکیه است؟ دارندگان کیملیک (اقامت) چطور؟ بله، فقط اتباع کشور ترکیه میتوانند از تسهیلات سفر با کارت ملی استفاده کنند. عبارت «T.C. Kimlik Kartı» به معنی کارت شناسایی جمهوری ترکیه است و این کارت تنها به شهروندان ترک داده میشود. افرادی که مقیم ترکیه هستند ولی تابعیت ترکیه را ندارند (مثلاً مهاجرین دارای کارت اقامت یا کیملیک) مشمول این توافقها نیستند و برای سفر خارجی همچنان باید از گذرنامه کشور خود استفاده کنند. به طور کلی مبنای این توافقها تابعیت افراد است نه محل اقامت آنها. برای خروج از ترکیه بدون پاسپورت چه باید کرد؟ روال کلی خروج از کشور با کارت ملی تقریباً مشابه خروج با گذرنامه است با چند تفاوت کوچک. هنگامی که به مرز (فرودگاه یا پایانه) میرسید باید فرم مخصوص خروج بدون پاسپورت را تکمیل کنید؛ این فرم را مأمورین مرزی در همان لحظه در اختیارتان میگذارند. همچنین پرداخت عوارض خروج از کشور مانند سایر مسافران الزامی است (در حال حاضر ۱۵۰ لیر ترکیه برای هر نفر در هر سفر). پس از تکمیل فرم و ارائه کارت ملی، مأمور گذرنامه یک مُهر خروج روی فرم کاغذی شما درج میکند (چون گذرنامهای برای مهر زدن در کار نیست). توجه کنید: این برگه مهرشده را باید تا پایان سفر نزد خود نگه دارید و در بازگشت به ترکیه به مأمور مرزی تحویل دهید تا مُهر ورود شما ثبت گردد. بنابراین گم کردن این برگه میتواند دردسرساز شود. به طور خلاصه، جز همراه داشتن کارت ملی به جای پاسپورت و نگه داشتن برگه مهرخورده، باقی مراحل خروج و ورود تفاوتی با حالت عادی ندارد. آیا نیاز به ویزا نیست؟ خیر، هیچیک از این ۶ کشور برای سفرهای کوتاهمدت گردشگری از شهروندان ترک ویزا نمیخواهند. در واقع توافق استفاده از کارت ملی، در چارچوب رژیم معافیت ویزا بین طرفین اجرا میشود. البته مدت زمان معافیت بسته به کشور متفاوت است (مثلاً ۳۰ روز در قبرس شمالی، ۹۰ روز در اغلب کشورها و ۱ سال در گرجستان). اگر قصد اقامت طولانیتر یا کاری/تحصیلی در این کشورها را داشته باشید و مدت حضورتان از حد تعیینشده فراتر رود، لازم است از قبل ویزای مربوطه را بگیرید یا پس از ورود درخواست اقامت دهید. برای اکثر گردشگران معمولی، ۹۰ روز زمان کافی برای گشتوگذار است و نیازی به ویزا نخواهد بود. فهرست مطالب (Table of Contents) جمهوری ترک قبرس شمالی (KKTC) جمهوری آذربایجان گرجستان اوکراین مولداوی صربستان کشورهایی که در ۲۰۲۵ میتوان با کارت ملی ترکیه (بدون پاسپورت) به آنها سفر کرد: جمهوری ترک قبرس شمالی (KKTC) – سفر بدون پاسپورت تا ۳۰ روز جمهوری آذربایجان – سفر بدون پاسپورت تا ۹۰ روز گرجستان – سفر بدون پاسپورت تا ۱ سال اوکراین – سفر بدون پاسپورت تا ۹۰ روز مولداوی – سفر بدون پاسپورت تا ۹۰ روز صربستان – سفر بدون پاسپورت تا ۹۰ روز برای استفاده از این تسهیلات، حتماً باید شهروند ترکیه بوده و دارای کارت شناسایی ملی جدید (بیومتریک با تراشه و عکس) باشید. در بخش (FAQ) به این پرسش نیز پاسخ دادهایم که آیا دارندگان اقامت یا کیملیک مهاجرتی هم شامل میشوند یا خیر (پاسخ کوتاه: خیر، فقط اتباع ترک مشمول هستند). اکنون به تفصیل سراغ هر یک از این کشورها میرویم. جمهوری ترک قبرس شمالی (KKTC) قبرس شمالی یکی از مقاصد محبوب گردشگری برای شهروندان ترکیه است که میتوانند بدون نیاز به پاسپورت به آن سفر کنند. قبرس شمالی نزدیکترین و آسانترین مقصد خارجی برای شهروندان ترکیه است. برای سفر به این کشور که فقط توسط ترکیه به رسمیت شناخته میشود، حتی نیازی به گذرنامه ندارید و کافی است کارت ملی ترکیه خود را همراه داشته باشید. طبق مقررات قبرس شمالی، شهروندان ترک میتوانند با ارائه کارت شناسایی بیومتریک جدید تا ۳۰ روز بدون ویزا در این کشور اقامت کنند. اگر قصد دارید بیش از ۳۰ روز در قبرس شمالی بمانید، باید با گذرنامه سفر کنید؛ با ورود با گذرنامه امکان اقامت تا ۹۰ روز بدون ویزا وجود دارد. توجه داشته باشید که کارتهای ملی قدیمی و بدون عکس دیگر پذیرفته نمیشوند و حتماً باید کارت چیپدار جدید داشته باشید. سفر به قبرس شمالی برای ترکها بسیار محبوب است، چرا که علاوه بر عدم نیاز به پاسپورت، نیازی به دریافت ویزا هم نیست و پروازهای کوتاهمدتی از شهرهای مختلف ترکیه به فرودگاه ارجان (نیکوزیای شمالی) برقرار است. جمهوری آذربایجان آذربایجان از سالهای اخیر سفر بدون پاسپورت را برای ترکها امکانپذیر کرده و این موضوع فصل جدیدی در روابط نزدیک دو کشور گشوده است. بر اساس توافقنامه دوجانبه که در ۱۰ دسامبر ۲۰۲۰ امضا شد و از ۱ آوریل ۲۰۲۱ به اجرا درآمد، شهروندان ترکیه و آذربایجان میتوانند بدون نیاز به گذرنامه و تنها با کارت ملی جدید به کشور مقابل رفتوآمد کنند. طبق این توافق، مدت اقامت مجاز بدون ویزا تا ۹۰ روز افزایش یافته است (پیشتر ۳۰ روز بود). به بیان دیگر، شما میتوانید به مدت سه ماه در جمهوری آذربایجان بمانید بیآنکه نیاز به ویزا یا مهر پاسپورت داشته باشید. البته رعایت قوانین اقامت حداکثر ۹۰ روز در هر ۱۸۰ روز همچنان الزامی است تا از مشکلات قانونی پرهیز شود. آذربایجان به خاطر اشتراکات فرهنگی و شعار «دو دولت، یک ملت»، یکی از مقاصد جذاب برای ترکها است و اکنون با داشتن کارت ملی ترکیه سفر به باکو و سایر شهرهای آذربایجان آسانتر از همیشه شده است. گرجستان گرجستان همسایه شمالشرقی ترکیه، یکی از آسانترین شرایط سفر بدون ویزا و پاسپورت را برای ترکها فراهم کرده است. در واقع سالهاست که اتباع ترکیه میتوانند تنها با کارت شناسایی به گرجستان سفر کنند. مدت اقامت بدون ویزا در گرجستان تا ۳۶۵ روز (یک سال کامل) است که فرصتی منحصربهفرد بین تمام مقاصد خارجی محسوب میشود. برای ورود به گرجستان کافی است کارت ملی ترکیه (جدید و عکسدار) خود را ارائه دهید و گذرنامه نیاز نخواهید داشت. گرجستان در راستای روابط دوستانه با ترکیه این امکان را فراهم کرده و به همین دلیل تورهای زمینی و هوایی متعددی از ترکیه به شهرهای تفلیس و باتومی برگزار میشود. توجه داشته باشید که فقط کارتهای ملی بیومتریک جدید پذیرفته میشوند. با این شرایط ساده، میتوانید به راحتی برای گردش و حتی اقامت چند ماهه به گرجستان بروید و از جاذبههای تاریخی و طبیعی آن لذت ببرید. اوکراین اوکراین نیز یکی از کشورهایی است که بر پایه توافق دوجانبه، سفر بدون گذرنامه را برای شهروندان ترک امکانپذیر کرده است. این توافق از ۱ ژوئن ۲۰۱۷ آغاز شد و در سالهای بعد نیز ادامه داشته است. طبق مفاد توافقنامه، ترکها و اوکراینیها میتوانند با کارتهای شناسایی جدید بیومتریک به کشور مقابل وارد شوند و تا ۹۰ روز در هر ۱۸۰ روز بدون روادید اقامت داشته باشند. به زبان سادهتر، شما میتوانید در یک بازه شش ماهه، مجموعاً سه ماه را در اوکراین به سر ببرید بدون اینکه نیاز به ویزا یا پاسپورت داشته باشید. البته اوکراین برای ورود حتماً کارت ملی جدید با تراشه را مطالبه میکند (کارتهای قدیمی پذیرفته نیست). نکته مهم این است که با وجود برقرار بودن این توافق، به دلیل شرایط خاص اوکراین در حال حاضر (تنشها و جنگ) ممکن است پروازها یا سفر مستقیم محدودیتهایی داشته باشد یا توصیههای ایمنی از سوی دولتها صادر شود. اما از نظر حقوقی، امکان سفر بدون پاسپورت به اوکراین همچنان پابرجاست و هر زمان شرایط عادی شود، میتوانید از این تسهیلات استفاده کنید. مولداوی مولداوی (مولداوا) یکی دیگر از کشورهای اروپای شرقی است که پذیرای گردشگران ترک بدون نیاز به گذرنامه است. از ۱۹ فوریه ۲۰۱۹ رژیم سفر متقابل با کارت ملی بین ترکیه و مولداوی آغاز شد. در نتیجهی این توافق، شهروندان ترکیه میتوانند با کارت ملی چیپدار جدید به مولداوی وارد شوند و در هر بار ورود تا ۹۰ روز در یک دوره ۱۸۰ روزه در آن کشور اقامت کنند. این بدان معناست که عملاً شرایط و مدت اقامت بدون ویزا همانند سفر با پاسپورت است، با این تفاوت که دیگر نیازی به پاسپورت ندارید. توجه داشته باشید که در سفر با کارت ملی نیز ممکن است مأموران مرزی مولداوی برخی مدارک را از شما مطالبه کنند؛ مثلا بلیت برگشت، تأییدیه محل اقامت (رزرو هتل یا دعوتنامه) و نشان دادن توان مالی کافی برای مدت اقامت. این موارد روال عادی کنترل مرزی است تا اطمینان حاصل شود گردشگر مشکل اقامتی نخواهد داشت. بنابراین بهتر است هنگام سفر مدارک پشتیبان را همراه داشته باشید. با رعایت این نکات، مولداوی با طبیعت زیبا و شهرهای تاریخیاش میتواند مقصد بعدی شما باشد؛ آن هم بدون دردسرهای اخذ ویزا و گذرنامه. صربستان صربستان جدیدترین کشور در این فهرست است که به جمع مقاصد «بدون پاسپورت» برای ترکها اضافه شده است. در جریان سفر رئیسجمهور اردوغان به بالکان در سال ۲۰۲۲، توافقنامهای برای سفر متقابل تنها با کارت شناسایی بین ترکیه و صربستان به امضا رسید. رئیسجمهور ترکیه این توافق را «گامی که روابط را به سطح جدیدی میبرد» توصیف کرد و اعلام نمود صربستان ششمین کشور در دنیا است که چنین تسهیلاتی را با ترکیه به صورت متقابل برقرار میکند. این توافق طی ماههای بعد در مجالس دو کشور تصویب و نهایی شد و در سال ۲۰۲۳ رسماً اجرایی گردید. اکنون شهروندان ترک میتوانند بدون نیاز به گذرنامه و ویزا، تنها با کارت ملی ترکیه وارد صربستان شوند. مدت زمان اقامت مجاز نیز حداکثر ۹۰ روز در هر ۱۸۰ روز تعیین شده که مشابه شرایط گذشته (سفر با پاسپورت) است. به عبارت دیگر، اگر قصد سفر توریستی به بلگراد یا سایر شهرهای صربستان را دارید و مدت آن کمتر از سه ماه است، نیازی به تهیه ویزا یا حتی پاسپورت نخواهید داشت. فقط کارت ملی جدید خود را همراه داشته باشید و از سفرتان لذت ببرید. پروازهای مستقیم به بلگراد نیز سفر را آسانتر کردهاند. صربستان با تاریخ غنی و طبیعت زیبایش اکنون بیش از پیش در دسترس گردشگران ترک قرار گرفته است. جدول خلاصه: مدت اقامت بدون ویزا با کارت ملی ترکیه در هر کشور کشور مقصد مدت مجاز اقامت بدون ویزا با کارت ملی قبرس شمالی (KKTC) ۳۰ روز (با کارت ملی) – تا ۹۰ روز در صورت ورود با پاسپورت آذربایجان ۹۰ روز (در هر ۱۸۰ روز) گرجستان تا ۳۶۵ روز (۱ سال) اوکراین ۹۰ روز (در هر ۱۸۰ روز) مولداوی ۹۰ روز (در هر ۱۸۰ روز) صربستان ۹۰ روز (در هر ۱۸۰ روز)